۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۳, دوشنبه

از خصائل و خصائص استاد مطهری - قدس الله نفسه الزکیة

جلسه ی ماهانه ی حلقه ی مطالعاتی احیاء طبق روال همیشگی به طور خصوصی و در منزلی متعلق به دوستان برگزار گردید و برای اولین بار در طی 14 سال اخیر با مزاحمت ها و اخلال هایی مواجه شد، به احتمال زیاد شخصی و خودجوشانه و نه برنامه ریزی شده و از طرف جایی و نهادی، اما علی ای حال جعت اطلاع رسانی موقت، عرائض حقیر درباب مرحوم مطهری بود و چکیده و خطوط مطلب اینها بود که در ذیل می آید، ولی فایل صوتی جلسه جون مفقود شد، خدا داند تا کی حوصله کنم و مطالب را تنظیم مجدد کنم، لذا دوستان پیشنهاد کنند که کدام محورها جالب تر و یا مفید تر است تا به همان ها بپردازم:

1. استاد مطهری از حیث سیر و سلوک پیرو مرحوم علامه ی طهرانی قدس الله نفسه الزکیة بود، اما در کشاکش انقلاب این رابطه لاجرم قطع شد و مرحوم مطهری پیروی آیة الله خمینی را بر امور معنویش مقدم داشت و انتقادات مرحوم طهرانی را هم به آیة الله خمینی منتقل نکرد- ضمنا به نقل از مرحوم آقای طهرانی این انتقادات شامل 3 مورد بود...و مرحوم طهرانی مخالف انقلاب و امام نبود و مخالفت با استغراق شخص آقای مطهری در امور روزمره ی انقلاب داشت که مانع معنوی ایشان می دانست

2. مرحوم مطهری مخالف صد درصد حکومت روحانیون بود و نهاد دیانت و سیاست را بایسته ی تفکیک می دانست تا اتحاد و انطباق خود دیانت و سیاست اساسا امکان پذیر باشد

3. مرحوم مطهری منتقد نظام روحانیت و هویت صنفی آن بود، نه مخالف آن و نه مقابل آن

4. مرحوم مطهری فلسفه را امری انسانی و عقلی می دانست و قداستی برای نوعی خاص از فلسفه قائل نبود، هر چند به فلسفه ای و به فیلسوفی خاص عشق می ورزید

5. مرحوم مطهری آسیب شناسی قدرتمندی در تفکرات دیگران داشت و پتانسیل های انحراف را تشخیص می داد و سیر آتی افکار را خوب حدس می زد

6. مرحوم مطهری جان های بسیاری از دست امثال آقای خلخالی نجات داد و از جمله مانع محاکمه و اعدام دکتر خانلری شد و مانع اعدام یا مزاحمت برای مرحوم آیة الله سنگلجی و خانم آتابای شد و کلا تندروی ها را بر نمی تافت و نقل قول مهمی که از ایشان در دست داریم، نسبت به جو انقلابی است که مرحوم مطهری بر خلاف افرادی که بعد در قالب حرب جمهوری اسلامی متشکل شدند، خواهان پایان این جو و روحیه ی افراط ب.د و خواستار نهادینه شدن سریع نظام جدید بود و از جمله در باب آقای خلخالی به همین جو خطرناک غیر عقلانی اشاره می کند و در شکستن این جو حتی از مرحوم بازرگان کوشا تر بود و اساسا طالب جدیت و عقلانیت و مخالف شور و شعار بود

7. مرحوم مطهری از باندبازی های مرجع تراشان و بیوتات مراجع دل شکسته بود

8. مرحوم مطهری در فقه آیة الله بروجردی و مرجعیت ایشان همانقدر به دیده ی احترام و اقتباس می نگریست که در فلسفه و تفسیر آقای طباطبایی و در سیاسیات آقای خمینی و در دو مقوله ی اول نه پیرو آیة الله خمینی بود و نه آشنا به مبانی ایشان بود و بیشتر استفاده ی ایشان از آیة الله خمینی در اخلاق بوده و گویا در اوایل درس اصولشان هم حاضر بوده.

9. مرحوم مطهری در زندگی شخصی خویش بسیار متعارف تر و سمپاتیک تر از آنی بود که احتمالش را بدهیم، مردی عاشق به همسرش که از ابراز احساساتش ابایی نداشت

10. مرحوم مطهری منتقدی دقیق بود و در نقد خویش بر تفکیک میان گفته و گفتار، میان نیت و محتوا، میان زیبایی و درستی، میان ضرورت و حقیقت و...تکیه ی آگاهانه داشت

11. مرحوم مطهری در اواخر عمر در حال انفجار و فوران تفکرات ابتکاریی بود که اجل مهلت صورت بندی آنها را نداد و کمابیش بازسازی آنها و پیش بینی آنها در محورهای ذیل قابل جمع بندی است...و البته اینها تفکراتی بود که ایشان از حیث فیلسوف بودن دنبال می کرد و اساسا از توهم رایج قداست قائل شدن برای محصولات فلسفی عقل خویش در ایشان اثری نیست. ظاهرا به همین دلیل هم ایشان سر و سامان دادن به این دست افکار را فدای افکار اسلامی و ضروری برای انقلاب و یا اقتضائات روز نموده و مرتب به فرصتی موکولشان می کرد که به دست نیامد

12. مرحوم آقای مطهری مخالف جریان "حزب جمهوری اسلامی" و همه ی آن چیزهایی بود که تاریخ ما تا به امروز را رقم زده است و خود نیز حاضر به عضویت در آن حزب نشد

13. مرحوم مطهری پس از خروج از جلسه ای که در حمایت از مرحوم بازرگان و تقبیح قدرت طلبی های آقایان حزب جمهوری اسلامی تشکیل شده بود، و در حالی که برگه ی یادداشت مواردی را که باید به امام عرض کند و عزم دیدار ایشان در اولین فرصت را داشت، به شهادت رسید

14. مرحوم مطهری انتقاداتی که به نواب صفوی داشت با خود وی در میان گذاشت و از جمله آقای دوانی دقیق نقل کرده...و فدائیان هم روش خود را تغییر دادند و از تحریفات تاریخ است که آغاز و فرجام فدائیان را در یک مسیر نشان می دهد

15. مرحوم مطهری در باب حوزه و دانشگاه تزی غیر از تز مشهور تحت این نام داشت و...

16. منازعه ی میان مرحوم مطهری و دکتر آریان پور ظاهرا واقعا به این امر منتهی شده بود که آریان پور اهانت کرده بود، منتهی بد نقل شده است و واقع ماجرا از آریان پور هم پرسیدم و...

17. برخی ناگفته ها و ناشنیده هایی در باب مرحوم مطهری از آقایان دکتر نصر، مرحوم عبد الرحمن بدوی، مرحوم زرین کوب، مرحوم علامه ی نوری، مرحوم آیة الله منتظری و مرحوم دوانی جمع کرده ام که تا به حال منتشر هم نشده اند و ...

18. مرحوم مطهری آثار فقهی و غیر فقهی عربی کامل و منسجم دارد و امیدوارم تعمدی در کار نبوده باشد که آنها هنوز خاک می خورد. من به نقل از آقای واعظ زاده فهرست مخطوطات و چاپ نشده های آن مرحوم را می خوانم برایتان

19. سیر فکری مرحوم مطهری را بر حسب تاریخ و ترتیب مطالعات، یادداشت ها، تدریس ها و تالیف هایشان به نهایت اجمال نوشته ام و برگه اش را تقدیم می کنم تا حتما دوستان پی گیر شوند و این کار را به جایی برسانند. ضمنا دقت شود که ایشان تماکی کتب غربی ترجمه شده را در زمینه های نه چندان محدود فعالیت های خویش به گواهی یادداشت ها هم خوانده و هم جدی گرفته و هم تلخیص و یادداشت برداری دقیق نموده بود. کما اینکه کتاب های مطرح ترجمه نشده را با واسطه ی دانشجویانی استفاده می کرده و در یادداشت ها یک دست ترجمه هایی هست که کسی متن را شفاها ترجمه می کرده و ایشان خاضعانه یادداشت می نموده و مواردی هست که برخی قسمت ها و مواضع مهم را ایشان درخواست کرده بوده و دانشجو یا شخصی که نقش مترجم را به عهده می گرفته، آنها را می یافته و ترجمه ی مکتوب یا ملفوظ آن در دفترهای استاد برای ما مانده است. موردی یا مواردی نیز ایشان از بودجه ی نه جندان معتنا به پس انداز شده از حق التدریس ها و فعالیت های آکادمیک، به کسانی پول بسیاری پرداخت نموده تا کتابی را برای شخص ایشان ترجمه کرده اند و....

20. عکس های بنده از خانه ی پدری ایشان و مصاحبه ی با برادرشان و برخی پیرمردهای فریمان را که پس از سفر خراسان رضوی در پیارسال خدمت ارائه کرده بودم، بد نیست آنها را هم یک نگاه مجدد بنمایید
دانلود همین سخنان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر