حدود اختیارات حاکم اسلامی
آیة الله العظمی شیخ لطف الله صافی گلپایگانی
آیة الله العظمی شیخ لطف الله صافی گلپایگانی
ولایت و حکومت تنها از آنِ خداوند و مظهر اسمِ شریف الحاکم و الولی است، بنابراین، تنها حکومتی مشروعیت دارد که از آن ناشی شده باشد.
بر همین اساس، علما در عصر غیبت حکومتها را «ظالم» و نامشروع میدانستند، گرچه در مواردی به آنان اجازه تصرف در بعضی امور میدادند.
اساساً امتیاز شیعه این بوده که امامت را به تعیین و نصب خداوند متعال میداند و معتقد است: ممکن نیست در اسلام ـ که دینی جامع است و صاحبش میفرماید: «اما من شیء یقربکم الی الله [یا «الی الجنه»] الا و قد امرتکم به» ـ چنین امر مهمی نادیده گرفته شده باشد. در عصر غیبت هم امور مردم ـ هم چنان که در توقیع شریفه آمده ـ باید در دست فقها باشد. آیة الله صافی با اشاره به عمل فقیهان گذشته در اعمال ولایت و تصرف در امور، حکومت فقهای شیعه را امری میداند که در تمام این ادوار وجود داشته است و تنها در زمان رضا خان و پسرش میخواستند آن را از بین ببرند.«ما معتقدیم حاکم شرع و مجتهد جامع الشرایط این ولایت را دارد. اگر مبسوط الید شد واجب است مشغول به کار شود، امّا اگر مردم او را قبول نداشته باشند ولایتش در جای خود محفوظ است.»ایشان درباره اطلاقِ ولایت فقیه گفت: ولایت فقیه محدود به حفظ احکام خداوند و مصالح و مقاصد شرع است.
در مواردی میان امر مهمّ و اهمّ تزاحمی رخ میدهد، در این صورت کسی که درجات و مراتب احکام را میداند و بر موضوع احاطه کلی دارد میتواند نظر بدهد.«حفظ دماء» یا اجرای احکام همه از مقاصد اسلام است. هر مجتهدی که در مسند اداره امور قرار گیرد، خود میفهمد که چگونه بایددر جهت تأمین و حفظ مقاصد شرع نظر بدهد؛ مانند اقدام «میرزا مسیح» در قضیه گیربایدف.
"
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر