ولایت مطلقه فقیه و قانون (منبع)
آیت الله العظمی جعفر سبحانی
برای آشنایی با مقام علمی و عملی معظم له بخوانید:
و زندگی نامه ی مختصر معظم له را اینجا بنگرید
با توجه به ویژگیهایی که امروزه در ادارة جامعه هست و همه باید به قانون، خصوصاً قانون اساسی متعهد بشوند جناب عالی ارتباط تئوری ولایت فقیه را با قانون مداری جامعه چگونه ارزیابی میکنید؟
در قانون اساسی برایِ اعمال ولایت ولیّ فقیه مجرا معین شده است؛ مثلاً ولایتش در قضا از طریق قوه قضائیه و در مجلس از طریق قوة مقنّنه میباشد. ولایت فقیه بدون مجرا آن هم در جامعهای قانونمند، اصلاً قابل پیاده شدن نیست و هر کسی هم بگوید به خیال این که خدمت به این ولایت فقیه میکند این خدمت نیست. من در کتاب «اجتهاد و تقلید» که در «الرسائل الاربع» چاپ شده است برای اعمال ولایت فقیه به صورت قانونمند، یازده کانال تعیین کردهام. فقیه ولیّ است و اختیارات دارد ولی اختیاراتش به صورت فوضی و بیقانون نیست، بلکه باید از یکی از این راهها تمام مشکلات را حل کند.
قانونمندی موجب تقیّد است و سؤال ما این است که آیا قانونمندی از جهت آن اختیارات، تقیدی برای ولی فقیه میآورد یا خیر؟
مقام اجرا غیر از مقام تشریع است، در مقام تشریع مسلماً مقام اجرا در نظر گرفته نمیشود. در مقام تشریع به کسی مقامی را میدهند و در رتبة بعد است که میگویند حال که میخواهی پیاده کنی به این صورت پیاده کن. تشریع یک مقام دارد و اجرا مقامی دیگر، لذا ما در اجرا معتقدیم که فقیه باید از این راههایی که اسلام معین کرده است اعمال ولایت کند و کوچکترین اشکالی هم به وجود نمیآید. آن چنان نیست که اگر این راهها را ما برای فقیه معین بکنیم فقیه از کارش باز بماند و ولایت فقیهی که هیچ چارچوب و قانونی نداشته باشد، در یک فرد غیر معصوم ممکن نیست. همه این راهها راههای شرعی است، مثل «لاضرر»، «لاحرج»، «وجوب حفظ نظام» و امثال آن که اینها را شرع معین کرده است نه بنده.
ولایت مطلقه فقیه یعنی چه؟
ولایت مطلقه مثل وجود منبسط است که بدون وجود محدود معنا ندارد، مگر این که همة ماهیات را بریزیم تا وجود منبسط بشود؛ مثل وجود منبسط که در مقام پخش، رنگ پیدا میکند؛ یکی میشود حیوان و دیگری انسان و آن دیگری پلنگ. ولایت فقیه مطلق به آن معنایی که هیچ نوعی ظرف و قیدی در آن نباشد، در عالم ماده امکان ندارد.
مفهومی که واقعیت نداشه باشد چه فایدهای دارد؟
این باید در قالب ریخته شود تا عملی گردد. شما یک وجود بیقید میخواهید که در دنیا وجود بیقید نیست. ولایت مطلقه به معنای بیرنگ در عالم وجود امکانپذیر نیست. ولایت مطلقه است یعنی حدّی ندارد به این معنا که مشخص نیست تا بتوان گفت این جا ولایت دارد و آن جا ولایت ندارد، ولی لازم است همین ولایت را در قالبهای قانونی که خداوند معین کرده است ارائه کند. مهمترین قالبها موارد اهمّ و مهمّ است که در اختیار اوست.ولایت مطلقه فقیه در مقام تحقق نیست بلکه در مقام تشریع است؛ یعنی مقام تشریع بدون قید است ولی در مقام اجرا نمیتواند بدون رنگ باشد و این محال است که در مقام تحقق هم هر چه بخواهد بدهد. این را نه کتاب میپذیرد و نه سنت و نه مردم. مطلقه است یعنی قید نیست و محدود به حدی نیست ولی در مقام اجرا قالب و مجرا میخواهد.
-----------------------------
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر